قابلیت نصب بر روی خودروی زرهی و حمل توسط نفر، حداقل برد 3000 متر، حداقل قدرت نفوذ در زره تا 200 میلیمتر، وزن دستگاه هدایت شونده حدود 10 کیلو گرم از مشخصات کلی موشک مالیوتکا است.
عملیات مسلم ابن عقیل - دستگاه پرتاب موشک مالیوتکا اهدایی از حافظ اسد
در دوران دفاع مقدس این نوع موشک در اختیار ارتش بود. سپاه تنها یک موشک مالیوتکا در اختیار داشت که حافظ اسد به محسن رضایی هدیه کرده بود. عکس بالا موشک مالیوتکا هدیه شده به فرمانده کل سپاه است.
افراد حاضر در تصویر نخستین نیروهای واحد ضد زره ذوالفقار لشکر 27 محمدرسول الله (ص) در عملیات مسلم بن عقیل هستند.
دستگاه هدایت موشک مالیوتکا
تصویر فوق موشک مالیوتکای اهدایی است که در اختیار سپاه قرار گرفته است. شهید مصطفی پالیزبان برای نخستین بار دستگاه هدایت موشک مالیوتکا از نزدیک دیده و با آن آشنا میشود. به دلیل کمبود اطلاعات در خصوص این موشک، سیستم هدایت شونده را برعکس نصب کردهاند.
موشک انداز بِردم - غنیمتی از عراق که 6 موشک بر روی آن سوار است
از سمت راست: نفر اول: جانباز محمد تقی متقیان - نفر دوم: سید محسن خوشدل - نفر سوم داخل تانک: شهید مصطفی پالیزبان
در زمان جنگ تحمیلی نفربرهای غنیمتی اسقاطی بی ام پی که به غنیمت میگرفتیم، قطعات موشک آن را جدا میکردیم. این قطعات موشک به صورت نفربر زرهپوش و یا به صورت فشرده در یک جعبه از آلومینیوم ساخته و یونیت کنترل موشک در آن جاداده میشد. آمادهسازی موشک برای پرتاب حدود 2 دقیقه زمان میبرد که طی آن پس از خارج کردن یونیت کنترل از جعبه موشک بر روی آن سوار می شود. موشک توسط فرمان کوچکی دستگاه کنترل آتش هدایت می گردد. کاربر با چشم غیر مسلح میتواند موشک را تا برد 1500 متر هدایت کند.
یکی از مشکلات این موشک را میتوان کنترل سخت آن برشمرد. از نقاط قوت این موشک، سرعت موشک که تقریبا 120 متر بر ثانیه است و هدف را در حال حرکت و حتی در سرعت 70 کیلومتر در ساعت هم میتواند مورد اصابت قرار دهد.
سید محسن خوشدل نحوه استفاده از این موشک را در عملیات بدر با توجه به عکسهایی از آن عملیات، شرح میدهد: دقایق اولیه آغاز عملیات بدر، کنترل جاده العماره – بصره به دست نیروهای ایرانی افتاد. پس از گذشت چند ساعت، ارتش عراق که نیروهایش چند برابر ما بودند با آتش سنگینی شروع به پاتک زدن کردند.
واحد ضدزره، تنها یگان تخصصی ضد تانک در کل لشکرهای سپاه و بسیج محسوب میشد. هر کجا که لشکر 27 محمدرسول الله (ص) درگیر عملیات میشد، جهت دفع پاتک نیروهای مکانیزه ارتش عراق، به حضور واحد ضدزره نیاز حیاتی احساس میشد.
در عملیات بدر، «اکبر مصداقی» فرمانده این واحد بود. من معاون اول واحد ضد زره و هدایت نیروها را برای شکست پاتک عراق برعهده داشتم.
عباس کریمی ما را به خط برده بود تا جلوی پیشروی تانکها را بگیریم اما با اتمام باتری موشک مجبور شدیم تا لب حور عقب تر برویم.
از سمت چپ- نفر اول: علی زاهدی - نفر دوم: دولابی - نفر سوم: سید محسن خوشدل- نفر چهارم:شهید تفنگچی
در این عملیات با این نوع موشک حدود 60 تانک دشمن را منهدم کردیم. این موشک انداز مالیوتکا روسی بود و ما آن را به صورتی که ملاحظه میکنید، مونتاژ کردیم.
موشک و نحوه استقرار باتری بر روی آن، که در عکس مشاهده میکنید تلاش سه ساله، رزمندگان بر روی این موشک است. قبل از این سه سال در جعبه آرپیجی، قطعات موشک را میچیدیم. سکوشم بر روی جعبه بود. اهرم هدایت هم به فاصله 7 متر بود. این طرح را به نام شهید علیرضا ناهیدی، فرمانده تیپ ذوالفقار به ثبت رسید. طرح اولیه مونتاژ این موشک توسط او صورت گرفت.
این عکس متعلق به نیروهای واحد ضدزره تیپ ذوالفقار لشکر 27 محمدرسول الله پس از دفاع آخرین پاتک در کانال گرفته شده است. درخشنده در کتاب «جنون تا مجنون» درباره این موشک مونتاژ شده در عملیات بدر، توضیح داده است.
آرپیجی و موشک نداشتیم. با تفنگ هم که نمیشد جلوی پیشروی دشمن را گرفت. یک قایق، مهمات آورده و مجروحین را به عقب میبرد. دیگر نمیشد منتظر مهمات بمانیم. سوار قایق شدم و به سمت عقب رفتم در طول راه قایقی را دیدم که با مهمات به سمت دژی که لشکرهای دیگر در آنجا مستقر بود میرفت. آن طرف نیز رزمندگان درگیر بودند ولی فشار دشمن در محور حور بیشتر بود. در نتیجه آنها را به این منطقه آوردم. ارتش عراق تصمیم داشت با تصرف منطقه، رزمندگان را محاصره کرده و آنان را اسیر کند.
با منهدم شدم چند تانک، تانکهای عراقی عقب نشینی کردند. یک تانک در گودالی نزدیک ما آمده بود و از دید ما خارج بود.
غروب شده بود. دیدمان کم شده بود و نمیتوانستیم موشک شلیک کنیم ولی با دوربین منطقه را نگاه میکردیم. با گرد و خاکی که از پشت خاکریز بلند شد توجهم را جلب کرد. تانکی که تا نزدیکی ما آمده بود، قصد عقب نشینی داشت.
زمانی که تانک در دید ما قرار گرفت گفتم علی زاهدی میبینی؟ موشک هم آماده بود. گفت: دیدم. هدایت موشک مالیوتکا در فاصله 600 متری با دوربین کار دشواری است. با چشم غیرمسلح اولین موشک آماده را پرتاب کردیم و به تانک اصابت کرد. توپچی، فرمانده و راننده تانک از آن خارج شدند، هنوز تانک آتش نگرفته بود که با شلیک دوم، منهدم شد.
طرح شهید ناهیدی
قبضهای که در عکس مشاهده میکنید، طرح شهید ناهیدی و داخل این جعبه، باتری است. نزدیک به 5 تانک عراقی در عملیات بدر با این قبضه منهدم کردیم. بعد از منهدم شدم تانکها رزمندگان تکبیر میگفتند.
نخستین بار موشک مالیوتکا و چند موشک دیگر را شهیدان ناهیدی و پالیزبان در پادگان الله اکبر در دشت ذهاب آزمایش کردند.
این موشک کاربردی بود. بردش از آرپیجی بیشتر بود. آرپیجی کمتر از 400 متر و این موشک 3 هزار متر برد داشت.
عکاس این عکس مجروح شد. چند عکس انداخت زمانی که نزدیک ما شد خمپارهای به کانال برخورد کرد. مومنی و طالب پور شهید شدند. من و این عکاس نیز مجروح شدیم. پس از گذراندن دوره نقاهت به جبهه بازگشتم و تا دوران اتمام جنگ در ضدزره ماندم.