به گزارش «پایگاه اطلاع رسانی دکتر رضایی» شهيد علي قدوسي، در سال 1306 در خانوادهاي روحاني در شهر نهاوند متولد شد. پدرش يکي از روحانيون برجسته نهاوند و نزد آيتالله بروجردي از احترام خاصي برخوردار بود. شهيد قدوسي پس از اتمام تحصيلات ابتدايي در زادگاهش در سال 1323 شمسي وارد حوزه علميه قم شد و از محضر بزرگاني چون آیتاللهالعظمی بروجردي و حضرت امام خميني (ره) استفاده کرده و به درجه اجتهاد نائل آمد. شهيد قدوسي از همان آغاز طلبگي، علاقه خاصي به اخلاق و عرفان داشت و در پي همين علاقه به کسب فضايل اخلاقي پرداخت.
ايشان در ميدان مبارزه عليه رژيم شاهنشاهي نيز، هميشه از پيشگامان بود و سابقه مبارزات وي بهپیش از 15 خرداد 1342 برميگردد. اين مبارزات طي سالهای 42-41 در پرتو خروش امام خميني عليه شاه به اوج رسيد و ايشان نيز بهعنوان يک شاگرد عاشق امام با فداکاري و سختکوشي به مبارزه پرداخت تا اينکه که در سال 1345 به دنبال کشف تشکيلات مبارزاتي گروهي از علما و روحانيون، ازجمله حضرت آيتالله خامنهاي و هاشمي رفسنجاني، شهيد قدوسي نيز دستگير و به زندان قزلقلعه انتقال يافت.
شهيد قدوسي براي احياي فرهنگ ارزشمند اسلامي اهميت ويژهاي قائل بود و به همين جهت اهم فعاليت خود را صرف پايهريزي يک سيستم آموزشي نو و پرثمر نمود و بهموازات فعاليت سياسي، با همکاري شهيد بهشتي اقدام به تأسيس مدرسه حقاني (منتظريه) و مکتب توحيد کرد و با اعمال شيوهاي نو و کارساز ، اين دو نهاد آموزشي را الگويي براي ساير مراکز آموزشي و فرهنگي قرارداد. شهيد قدوسي پس از انقلاب بهفرمان امام خميني به سمت دادستان کل انقلاب برگزيده شد و پس از 31 ماه در 14 شهريور 1360 براثر انفجار يک بمب آتشزا در دادستاني انقلاب توسط منافقين، ناجوانمردانه به شهادت رسيد.1
آنچه در ادامه میخوانید بر اساس خاطرات شفاهی دکتر محسن رضایی از کتاب «راه» برچیده شده است.
در همان اوایل فعالیت واحد اطلاعات سپاه، شهید آیتالله قدوسی دادستان کل دادگاه انقلاب بودند؛ ایشان دقت و حساسیت بالایی داشتند و ما نیز مقید بودیم تا همهچیز بر اساس حکم شرع باشد. هفتهای دو بار خدمت شهید قدوسی میرسیدم و به کمک ایشان جلساتی با حضور مسئولین اطلاعات سپاه و حکام شرع در تهران برگزار میکردیم؛ بحثها و اشکالات مطرح میشد و شهید قدوسی از نزدیک این مسائل را میشنیدند و دستور پیگیری میدادند. گاه خود ایشان به استانها میرفتند و از نزدیک بر کارها نظارت میکردند و تقید مسئولین اطلاعات به موازین شرعی را میدیدند. بااینحال، برخی اوقات وقتی از دادستانهای انقلاب میخواستیم برای کسی که چند نفر را به شهادت رسانده بود، حکم قضایی صادر کنند، خیلی بااحتیاط عمل میکردند. ما هم به دوستان اطلاعاتی گفته بودیم هیچوقت نظر خود را تحمیل نکنید. لذا بعضی وقتها دوستان ما با چند هزار صفحه اطلاعات، مطالب بازجوییها و کشفیات سلاح و مهمات به دادستانی میرفتند و مینشستند تا قاضی نظر خود را بگوید، زیرابه آنها دستور داده بودیم که حق ندارید چیزی را به دادستانها تحمیل کنید و اگر قانع نشدند، شما اصرار نکنید. بنابراین، برای اینکه دادستان یا حاکم شرع قانع شود، بعضی وقتها صدور یک حکم قضایی ممکن بود چند هفته به طول انجامد.2
پانویس:
1: (جهت اطلاعات بیشتر در مورد زندگینامه شهید قدوسی به این دو کتاب که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپشده مراجعه فرمایید: زندگینامه شهید آیتالله علی قدوسی يار قدوسيان، نگاهي به زندگي شهيد (irdc.ir/fa/calendar/46/default.aspx)
2: کتاب راه