یادداشت مهمان/ دکتر عبدالمجید نادری
عضو هیأت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوّی
در پی برگزاری نشست هم اندیشی کمیته تغییر اقلیم دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام با اساتید دانشگاه های اصفهان، با موضوع تغییرات اقلیمی و آینده بحران کم آبی در ایران و مطرح شدن دیدگاه های دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، ضمن استقبال از دغدغه های مطرح شده در این نشست، لازم می دانم نکاتی را به اطلاع همکاران دانشگاهی، پژوهشگران و عموم علاقمندان محیط زیست برسانم:
همان گونه که آقای دکتر رضایی در نشست علمی دانشگاه اصفهان به درستی اشاره کردند، موضوع تغییر اقلیم، فراتر از بحث های سیاسی و درگیری های اجتماعی و رقابتهای استانی است.
این پدیده، یک پدیده جهانی است که می تواند تهدیدها و فرصت هایی را متوجه تمامی کشور کند و از همین رو دعوت آقای دکتر رضایی برای یک گفتگوی ملی در فضایی نخبگانی تنها راه حلّی است که باید به آن توجه نمود.
تغییر اقلیم و تبعات آن، گروه یا جناح سیاسی نمی شناسد و رقابتهای اجتماعی، سیاسی یا استانی پاسخگوی آن نیست بلکه باید با دید تأمین منافع ملی، جنبه های مختلف این پدیده را شناخت و نسبت به برنامه ریزی برای مقابله، کاهش اثرات سوء و سازگاری با تغییرات پیش رو اقدام نمود.
سخنان دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره تغییر اقلیم حاوی نکات برجسته و جدیدی است. ورود مجمع تشخیص به بحث تغییر اقلیم و تشکیل کمیته تخصصی تغییر اقلیم در این نهاد مهم سیاستگذاری کشور، نشانه عزم جدی مسئولان کشور برای برنامه ریزی در جهت مقابله با اثرات سوء این پدیده بر ایران و جهان است.
این ایده دکتر رضایی که جامعه دانشگاهی و فعالان مدنی باید در قالب حرکتی مستقل از دولتها، از کسانی که به محیط زیست آسیب می زنند مطالبه گر باشند، یک ایده ممتاز است.
پیشنهاد ایجاد صندوق جهانی مقابله و تاب آوری در برابر تغییر اقلیم که از سوی دبیر مجمع تشخیص مطرح شده است، باید با جدیت پیگیری شود و از ظرفیت های موجود نظیر توافق اقلیمی پاریس یا سایر ظرفیت های حقوقی موجود، برای گرفتن حق خودمان از تبعات سوء محیط زیستی که توسط توسعه کشورهای پیشرفته بر کشور وارد آمده است، اقدام نماییم.
برای این منظور، شناخت تغییرات اقلیمی و اثرات آن بر کشور ضروری است و از همین رو نقش دانشگاه ها در این باره، محوری است.
همچنین توجه به ظرفیتهای فرهنگی، تاریخی و بومی و آمایش سرزمین در توسعه کشور را از نکات برجسته سخنان دکتر رضایی در دانشگاه اصفهان می دانم که می تواند با توجه به وضعیت تغییر اقلیم نواحی مختلف کشور، موجب تقویت توسعه پایدار گردد.