امیر دریابان علی شمخانی همواره به عنوان یک تئوریسین و صاحب نظر در موضوعات راهبردی و دفاعی و یک کارشناس برجسته برای تشریح دوران دفاع مقدس شناخته میشود. هر چند قرار بود مصاحبه خبرنگاران دفاعی خبرگزاری فارس با رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی و وزیر موفق دفاع کشورمان در طول 8 سال، از دوران دفاع مقدس باشد اما این مصاحبه فرصت مناسبی بود تا برخی از موضوعات روز همچون بررسی تهدیدات پیش روی کشور و استراتژی‌های دوران مسئولیت وی در وزارت دفاع را هم مطرح کنیم.
* موضوع ادغام سپاه و ارتش پس از جنگ را تائید یا رد نمی‌کنم
دریابان شمخانی درباره موضوع ادغام سپاه و ارتش پس از پایان جنگ گفت: شاید در آن زمان تغییر ساختار تصمیم درستی بود. از کجا می‌دانید که اگر آن تغییر ساختار رخ می‌داد وضع بهتر نمی‌شد؟ آیا ادغام وزارت دفاع و وزارت سپاه اشتباه بود؟ حتما این مورد درست بود. آیا ادغام شهربانی و کمیته و ژاندارمری غلط بود؟ البته در یک فرایند ادغام 2 مرحله قابل بررسی است: 1- اصل تصمیم‌گیری 2- درستی انجام.
وی افزود: من در مرحله اول، ادغام سپاه و ارتش را رد یا تایید نمی‌کنم، فقط می‌گویم که نمی‌شود گفت با این ادغام وضعمان بدتر یا بهتر می‌شد.
این فرمانده عالی رتبه دفاع مقدس افزود: در آن زمان فقط بحث بررسی ساختار بود. آقای هاشمی تجارب جنگ 8 ساله را داشت که در قسمت اعظم آن از جانب حضرت امام(ره) نقش فرماندهی را بر عهده داشت و در این بحث هم می‌خواست ساختار نوینی به نیروهای مسلح بدهد. موضوع ادغام به مرحله تصمیم گرفتن امام(ره) نرسیده بود و حتی فکر نمی‌کنم به مرحله گزارش دادن به امام(ره) هم رسیده باشد.
شمخانی با بیان اینکه این موضوع متوقف شد اما فکر نمی کنم درست باشد که بگوئیم جلوی ادغام گرفته شد، گفت: بلکه باید گفت که با تغییرات جدید و حضور رهبر انقلاب به عنوان فرمانده معظم کل قوا، آن مسیر نمی‌توانست ادامه یابد و مسیر دیگری برای کارآمد ساختن دنبال شد که نتایج مثبت آن به ظهور رسیده است.
وزیر دفاع سابق کشورمان تاکید کرد: موضوع ادغام سپاه و ارتش دیگر بار پیگیری نخواهد شد.
* قطعنامه 598 اوج احساس ترس از قدرت ایران بود
دریابان شمخانی در خصوص پذیرش قطعنامه توسط ایران نیز گفت: در نظام ناعادلانه جهانی گرفتن حق تابع میزان قدرت است و در نظام سلطه سالاری به میزانی که قدرتمند می‌شدیم حقوقمان محترم‌تر شمرده می‌شد و قطعنامه 598 اوج احساس ترس از قدرت ایران بود.
وی پیرامون نامه محسن رضایی فرمانده وقت سپاه به امام (ره) و بیان مشکلات جبهه‌ها گفت: فرض می‌کنیم این نامه آقای رضایی نوشته نمی‌شد. اگر نوشته نمی‌شد آیا ما قادر به ادامه جنگ بودیم؟ ظرفیت موجود در کشور می‌گفت نمی‌شود جنگ را ادامه داد. درست است که ما فاو را داشتیم اما داشتن فاو بدون استحکام کل جبهه، قوت نیست بلکه باید در کنار همه قوت‌ها آن منطقه را هم داشت. همواره پیروزی در یک نقطه نباید اصحاب پیروزی را اغوا کند که انگار همه جا قوی هستند، این یک درس جنگ است. بلکه باید دید این پیروزی متناسب با همه قدرت‌های ما هست یا خیر.
رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی یادآور شد: این نامه برای چگونگی ادامه جنگ بود نه صلح.
* غلو در خاطرات و ناگفته‌های جنگ به وجود آمده است
از وزیر دفاع سابق کشورمان خواسته شد تا ناگفته‌ای از جنگ را مطرح کند که وی تاکید کرد: من از 2 چیز آرامش روانی ندارم؛ خاطره و ناگفته.
وی افزود: از آنها که موضوع ناگفته را مطرح می کنند باید پرسید که ناگفته نسبت به کجا؟ ما ناگفته‌ای نسبت به حریف نداریم چون سقوط کرده است و محدودیتی نداریم. اگر منظور ناگفته نسبت به خود است باید توجه داشت که فرمانده تیپ و نیروها ناگفته‌ای تاثیرگذار ندارند، بلکه اگر ناگفته‌ای هم باشد در حد عالی‌ترین مقامات یک کشور است که فقط یک یا 2 نفر از آن خبر دارند.
شمخانی با گلایه از برخی موضوعات مطرح شده در این خصوص گفت: اخیرا تیتر همه کتاب‌های ما شده ناگفته‌های جنگ و متاسفانه موضوع غلو در خاطرات و ناگفته‌ها مثل موضوع بیان ویژگی‌های شهدا و دست نیافتنی کردن آنها، به وجود آمده است. باید بدانیم اگر ناگفته‌ای هم هست در حوزه خودی و در عالی‌ترین سطوح است و اندازه آن نیز کتابخانه نیست بلکه تنها یک کتاب است.
این فرمانده ارشد دوران دفاع مقدس در ادامه گفتگوی خود با فارس گفت: اما یک موضوع که کمتر گفته شده را بیان می کنم. حکم حضرت امام (ره) راجع به تشکیل 3 نیرو در سپاه، آغازش با دستور خود امام(ره) بود که به فرمانده سپاه دستور دادند شما از من درخواست کنید که من به شما نیرو بدهم. فرمانده سپاه در آن زمان به دنبال تشکیل یگان بود و در نامه هم عنوانی غیر از نیرو را به کار برد اما امام (ره) در پاسخ خودشان عنوان نیروهای سه‌گانه را به کار میبرند.
وی یادآور شد: یگان، موضوع خردتری است ولی نیرو هویت مستقل دارد. یگان فرمانده دارد اما در یگان، حد واحد رزمی غیر خودکفاست و تکیه بر مرکزیت دارد اما نیرو در موضوعات مختلف مثل تولید و بکارگیری تسلیحات می‌توانست نظام خودکفایی را برای خود تعریف کند.
این نیاز در سپاه حس می‌شد اما درخواست نیاز به شکل ابتدائی از طرف حضرت امام (ره) بود که نشان از بالندگی فکری ایشان داشت که تاثیر آن امروز معلوم میشود. همانطور که صدور فرمان تشکیل بسیج تاثیرات خود را در طول دفاع مقدس نشان داد که امام(ره) قدرت پیش‌بینی، آینده‌نگری و ساختار سازی بسیار بالایی داشتند، چراکه تنها قدرت آینده‌نگری کافی نیست بلکه باید ساختار متناسب را هم تعریف کرد که نشان می‌داد امام(ره) از این نظر هم منحصر بفرد بوده است.
* بنی‌صدر خائن شد
رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی در خصوص برخی نقل قولها از وی پیرامون خیانت بنی صدر گفت: ممکن است آنها که امروز از بنی‌صدر می‌گویند، اکنون مسئولیتی داشته باشند اما آن روزها مهم است. من این جریان را توصیف می‌کنم نه تحلیل. اگر می گویند عملیات هویزه عملیات خائنامه بنی صدر است، اینطور نیست چون دوست داشت رقبای سیاسی خود را با این پیروزی خلع سلاح کند، ولی فهم علمیاتی‌اش این قدر بود. بحث اسناد لانه جاسوسی هم که چند و چون آنرا بنده نمی‌دانم جدا از فرماندهی جنگ و فرماندهی عملیات هویزه است.
بنی‌صدر خائن شد و تشکیل جبهه مشترک با منافقین، دلیل این خیانت است.
وی افزود: از کسانی که به من ایراد می گیرند بپرسید چه کسی عملیات "فرمانده کل قوا، خمینی روح خدا" را نامگذاری کرد؟ قطعا من را نام میبرند. ما در مقابل جریانی بودیم که بنی‌صدر را حمایت می‌کردند. بنی‌صدر در جنگ غلط فکر می‌کرد ولی نمی‌شود اتهام هرچیزی به او نسبت داد.
شمخانی تاکید کرد: متاسفانه بعضی روزنامه‌ها طور دیگری منعکس کردند. باید توجه داشت که همکاری بنی صدر با منافقین، از او یک خائن ساخت؛ وقتی فریب منافقین را خورد.
* موضوع ادغام سپاه و ارتش پس از جنگ را تائید یا رد نمی‌کنم
دریابان شمخانی درباره موضوع ادغام سپاه و ارتش پس از پایان جنگ گفت: شاید در آن زمان تغییر ساختار تصمیم درستی بود. از کجا می‌دانید که اگر آن تغییر ساختار رخ می‌داد وضع بهتر نمی‌شد؟ آیا ادغام وزارت دفاع و وزارت سپاه اشتباه بود؟ حتما این مورد درست بود. آیا ادغام شهربانی و کمیته و ژاندارمری غلط بود؟ البته در یک فرایند ادغام 2 مرحله قابل بررسی است: 1- اصل تصمیم‌گیری 2- درستی انجام.
وی افزود: من در مرحله اول، ادغام سپاه و ارتش را رد یا تایید نمی‌کنم، فقط می‌گویم که نمی‌شود گفت با این ادغام وضعمان بدتر یا بهتر می‌شد.
این فرمانده عالی رتبه دفاع مقدس افزود: در آن زمان فقط بحث بررسی ساختار بود. آقای هاشمی تجارب جنگ 8 ساله را داشت که در قسمت اعظم آن از جانب حضرت امام(ره) نقش فرماندهی را بر عهده داشت و در این بحث هم می‌خواست ساختار نوینی به نیروهای مسلح بدهد. موضوع ادغام به مرحله تصمیم گرفتن امام(ره) نرسیده بود و حتی فکر نمی‌کنم به مرحله گزارش دادن به امام(ره) هم رسیده باشد.
شمخانی با بیان اینکه این موضوع متوقف شد اما فکر نمی کنم درست باشد که بگوئیم جلوی ادغام گرفته شد، گفت: بلکه باید گفت که با تغییرات جدید و حضور رهبر انقلاب به عنوان فرمانده معظم کل قوا، آن مسیر نمی‌توانست ادامه یابد و مسیر دیگری برای کارآمد ساختن دنبال شد که نتایج مثبت آن به ظهور رسیده است.
وزیر دفاع سابق کشورمان تاکید کرد: موضوع ادغام سپاه و ارتش دیگر بار پیگیری نخواهد شد.
* قطعنامه 598 اوج احساس ترس از قدرت ایران بود
دریابان شمخانی در خصوص پذیرش قطعنامه توسط ایران نیز گفت: در نظام ناعادلانه جهانی گرفتن حق تابع میزان قدرت است و در نظام سلطه سالاری به میزانی که قدرتمند می‌شدیم حقوقمان محترم‌تر شمرده می‌شد و قطعنامه 598 اوج احساس ترس از قدرت ایران بود.
وی پیرامون نامه محسن رضایی فرمانده وقت سپاه به امام (ره) و بیان مشکلات جبهه‌ها گفت: فرض می‌کنیم این نامه آقای رضایی نوشته نمی‌شد. اگر نوشته نمی‌شد آیا ما قادر به ادامه جنگ بودیم؟ ظرفیت موجود در کشور می‌گفت نمی‌شود جنگ را ادامه داد. درست است که ما فاو را داشتیم اما داشتن فاو بدون استحکام کل جبهه، قوت نیست بلکه باید در کنار همه قوت‌ها آن منطقه را هم داشت. همواره پیروزی در یک نقطه نباید اصحاب پیروزی را اغوا کند که انگار همه جا قوی هستند، این یک درس جنگ است. بلکه باید دید این پیروزی متناسب با همه قدرت‌های ما هست یا خیر.
رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی یادآور شد: این نامه برای چگونگی ادامه جنگ بود نه صلح.
* غلو در خاطرات و ناگفته‌های جنگ به وجود آمده است
از وزیر دفاع سابق کشورمان خواسته شد تا ناگفته‌ای از جنگ را مطرح کند که وی تاکید کرد: من از 2 چیز آرامش روانی ندارم؛ خاطره و ناگفته.
وی افزود: از آنها که موضوع ناگفته را مطرح می کنند باید پرسید که ناگفته نسبت به کجا؟ ما ناگفته‌ای نسبت به حریف نداریم چون سقوط کرده است و محدودیتی نداریم. اگر منظور ناگفته نسبت به خود است باید توجه داشت که فرمانده تیپ و نیروها ناگفته‌ای تاثیرگذار ندارند، بلکه اگر ناگفته‌ای هم باشد در حد عالی‌ترین مقامات یک کشور است که فقط یک یا 2 نفر از آن خبر دارند.
شمخانی با گلایه از برخی موضوعات مطرح شده در این خصوص گفت: اخیرا تیتر همه کتاب‌های ما شده ناگفته‌های جنگ و متاسفانه موضوع غلو در خاطرات و ناگفته‌ها مثل موضوع بیان ویژگی‌های شهدا و دست نیافتنی کردن آنها، به وجود آمده است. باید بدانیم اگر ناگفته‌ای هم هست در حوزه خودی و در عالی‌ترین سطوح است و اندازه آن نیز کتابخانه نیست بلکه تنها یک کتاب است.
این فرمانده ارشد دوران دفاع مقدس در ادامه گفتگوی خود با فارس گفت: اما یک موضوع که کمتر گفته شده را بیان می کنم. حکم حضرت امام (ره) راجع به تشکیل 3 نیرو در سپاه، آغازش با دستور خود امام(ره) بود که به فرمانده سپاه دستور دادند شما از من درخواست کنید که من به شما نیرو بدهم. فرمانده سپاه در آن زمان به دنبال تشکیل یگان بود و در نامه هم عنوانی غیر از نیرو را به کار برد اما امام (ره) در پاسخ خودشان عنوان نیروهای سه‌گانه را به کار میبرند.
وی یادآور شد: یگان، موضوع خردتری است ولی نیرو هویت مستقل دارد. یگان فرمانده دارد اما در یگان، حد واحد رزمی غیر خودکفاست و تکیه بر مرکزیت دارد اما نیرو در موضوعات مختلف مثل تولید و بکارگیری تسلیحات می‌توانست نظام خودکفایی را برای خود تعریف کند.
این نیاز در سپاه حس می‌شد اما درخواست نیاز به شکل ابتدائی از طرف حضرت امام (ره) بود که نشان از بالندگی فکری ایشان داشت که تاثیر آن امروز معلوم میشود. همانطور که صدور فرمان تشکیل بسیج تاثیرات خود را در طول دفاع مقدس نشان داد که امام(ره) قدرت پیش‌بینی، آینده‌نگری و ساختار سازی بسیار بالایی داشتند، چراکه تنها قدرت آینده‌نگری کافی نیست بلکه باید ساختار متناسب را هم تعریف کرد که نشان می‌داد امام(ره) از این نظر هم منحصر بفرد بوده است.
* بنی‌صدر خائن شد
رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی در خصوص برخی نقل قولها از وی پیرامون خیانت بنی صدر گفت: ممکن است آنها که امروز از بنی‌صدر می‌گویند، اکنون مسئولیتی داشته باشند اما آن روزها مهم است. من این جریان را توصیف می‌کنم نه تحلیل. اگر می گویند عملیات هویزه عملیات خائنامه بنی صدر است، اینطور نیست چون دوست داشت رقبای سیاسی خود را با این پیروزی خلع سلاح کند، ولی فهم علمیاتی‌اش این قدر بود. بحث اسناد لانه جاسوسی هم که چند و چون آنرا بنده نمی‌دانم جدا از فرماندهی جنگ و فرماندهی عملیات هویزه است.
بنی‌صدر خائن شد و تشکیل جبهه مشترک با منافقین، دلیل این خیانت است.
وی افزود: از کسانی که به من ایراد می گیرند بپرسید چه کسی عملیات "فرمانده کل قوا، خمینی روح خدا" را نامگذاری کرد؟ قطعا من را نام میبرند. ما در مقابل جریانی بودیم که بنی‌صدر را حمایت می‌کردند. بنی‌صدر در جنگ غلط فکر می‌کرد ولی نمی‌شود اتهام هرچیزی به او نسبت داد.
شمخانی تاکید کرد: متاسفانه بعضی روزنامه‌ها طور دیگری منعکس کردند. باید توجه داشت که همکاری بنی صدر با منافقین، از او یک خائن ساخت؛ وقتی فریب منافقین را خورد.
"لینک صفحه دکتر رضایی در اینستاگرام" 
"کانال تلگرام دکتر رضایی را دنبال کنید" 
ارسال نظر